Fitzcarraldo
De film ‘Fitzcarraldo’ uit 1982 van regisseur Werner Herzog gaat over een Europese avonturier die een opera wil bouwen in de Peruviaanse stad Iquitos. Om zijn droom te realiseren wil de man geld eerst verdienen in de rubberhandel. Fitzcarraldo huurt een ontoegankelijke rubberkavel diep in het Amazonegebied. Het stuk grond is alleen te bereiken door een gevaarlijk stuk rivier af te snijden en de stoomboot van 320 ton over de modderige hellingen van de ene naar de andere kant van de rivier te slepen. Het lijkt een onmogelijke opgave, maar met een complex systeem van katrollen lukt het.
‘Fitzcarraldo’ was de favoriete film van Harry van den Kroonenberg. Als hoogleraar Ontwerp- en Constructieleer aan de Universiteit Twente gebruikte hij beelden uit de film voor zijn colleges. Een ideale methode om aan zijn studenten de werking van hefbomen en katrollen uit te leggen.
Fitzcarraldo was een pionier. Dat kan zeker ook worden gezegd van Harry van den Kroonenberg. Hij signaleerde ontwikkelingen in de samenleving die anderen (nog) niet zagen, en speelde daar op in. Dat gold voor het grondstoffen-, energie- en milieubewust ontwerpen, waarmee hij al in 1976 begon. Dat gold voor zijn vroege focus op duurzame energie, met name zonne-energie. En dat gold in het bijzonder voor de toenadering tussen wetenschap en bedrijfsleven aan het eind van de 20e eeuw, die mede te danken is geweest aan deze grondlegger van de ondernemende universiteit.
Mijn biografie over hem (‘Pionier en prof’) is verkrijgbaar vanaf vrijdag 17 mei.